top of page

 Σινασός και Βιστρίτσα

   Στη βόρεια Εύβοια ο μόνος οικισμός που καταγράφεται πριν την εγκατάσταση των προσφύγων στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται η Σινασός είναι αυτός της Αγίας Παρασκευής ή αλλιώς Βιστρίτσα. Η λέξη "βίστρι" είναι σλαβικής προέλευσης και σημαίνει "χείμαρρος". Η παλαιά Βιστρίτσα ανήκε σε τσιφλικάδες και χαρακτηριστικό της ήταν τα φτωχικά σπίτια χτισμένα με πλίνθους. Ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να δει κάποια από αυτά καθώς χρησιμοποιούνται ως στάβλοι. 

   Όσον αφορά την ονομασία "Σινασός" υπάρχουν αρκετές εκδοχές για την προέλευσή της. Επικρατέστερες είναι δύο με την πρώτη να διατείνεται πως το όνομα προέρχεται από την αρχαία πόλη της Σινασού της Μικράς Ασίας. Η πόλη αποτελούσε οχυρό στο οποίο έβρισκαν καταφύγιο οι χριστιανοί της γύρω περιοχής, όταν δέχονταν επιθέσεις από εχθρούς. Επειδή στο οχυρό συνάζονταν, συγκεντρώνονταν δηλαδή πολλοί άνθρωποι, του δόθηκε η ονομασία "Συνασός". Η δεύτερη εκδοχή θέλει την εν λόγω λέξη να προέρχεται από συνδυασμό της λέξης των Καππαδόκων ή των Χετταίων "Σιν", η οποία σημαίνει "ήλιος" και της βυζαντινής κατάληξης "ασος". Υπό αυτή την οπτική η "Σινασός" είναι το "ηλιοχώρι" ή η "ηλιούπολη".

   Όταν έφτασαν οι πρόσφυγες στην περιοχή το κράτος τους είχε υποσχεθεί παροχή γης για να δημιουργήσουν τον νέο τους οικισμό. Η γραφειοκρατεία και η αντιπαλότητα που ανέπτυξαν οι ντόπιοι κάτοικοι απέναντι στους Μικρασιάτες έγινε η αιτία για την καθυστέρηση των εργασιών με συνέπεια οι πρόσφυγες να περάσουν τον χειμώνα σε αντίσκηνα. Τη χρονιά εκείνη ο χειμώνας ήταν βαρύς με αποτέλεσμα το θάνατο πολλών άτυχων προσφύγων. Αρκετοί από τους επιζήσαντες κατέφυγαν στην Αθήνα αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο. Οι εναπομείναντες δημιούργησαν τον εν λόγω οικισμό, ο οποίος αποτελεί ένα μικρό δείγμα από αυτά που καταφέρανε οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες στην Εύβοια χάρη στις θυσίες, την εργατικότητα και το αλύγιστο πείσμα που επέδειξαν.

   Η Σινασός ήταν μία μικρή κωμόπολη στα βάθη της Ανατολής. Αποτελούσε ένα από τα λίγα ελληνόφωνα χωριά της Καππαδοκίας και σήμερα ονομάζεται Μουσταφάπασα. Ιδιαίτερα αναπτυγμένη υπήρξε η ελληνική παιδεία, καθώς το 1821 ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ίδρυσε οκτατάξιο ελληνικό σχολείο. Η ελληνική γλώσσα ομιλούνταν άπταιστα από τους κατοίκους της, ενώ μάθαιναν την τουρκική σαν δεύτερη γλώσσα. Η εκπαίδευση δε θεωρούνταν μέγιστο κοινωνικό αγαθό, αφού ήταν δωρεάν και υποχρωτική για όλους.

    Στη Σινασό υπήρχαν δύο εκκλησίες, η μία των Παμμέγιστων Ταξιαρχών και ο ναός Κωνσταντίνου και Ελένης, ο οποίος είναι ο μόνος που σώζεται σήμερα. Υπήρχαν επίσης ένα μοναστήρι και περίπου 40 παρεκκλήσια.

    Περίφημα είναι τα αρχοντικά της Σινασού, με πλούσιο εξωτερικό και εσωτερικό διάκοσμο αποτελούμενο από σκαλίσματα, μαιάνδρους και τοιχογραφίες. Για όλα αυτά η Σινασός έχει χαρακτηριστεί από ιστορικούς ως "εστία ελληνικής αναγέννησης στην Καππαδοκία".

Πανοραμική άποψη της Σινασού της Καππαδοκίας

Ο ναός Κωνσταντίνου και Ελένης που σώζεται ως σήμερα

Αρχοντικό στη Σινασό Καππαδοκίας

Η Σινασός στην Εύβοια

bottom of page